W niniejszym artykule przyjżymy się, kto jest potencjalnym uczestnikiem, a kto nabywcą w procesie testowania. W tym celu trzeba odpowiedzieć na następujące pytania:

• W jaki sposób, na którym etapie i z kim współpracuje zespół testowy w procesie tworzenia oprogramowania?
• Jakich rezultatów oczekują poszczególni uczestnicy procesu wytwórczego od zespołu QA i w jaki sposób to osiągnąć?

Nie będziemy skupiać się na wyborze konkretnej metodologii, ponieważ nie jest to tak ważne (a przynajmniej nie jest priorytetem) w poszukiwaniu odpowiedzi na postawione pytania. Może to być process Waterfall z wydzielonym zespołem testowym, albo Agile ze wspólnym Development Team. Na początku należy skupić się na właściwej realizacji samej funcji zapewnienia jakości. A żeby efektywnie ją wypełnić, zespół testowy powinien znać wszystkich uczestników, rozumieć ich oczekiwania i w jaki sposób efektywnie z nimi pracować.

Czym jest jakość?

W celu zapoznania się ze wszystkimi oczekiwaniami i wymaganiani co do zespołu testowego i jakości produktu, proponuję zrobić krok do tyłu i przyjżeć się samemu pojęciu jakości.

Czym jest jakość? Co można nazwać wysoką jakością? Jakie mamy oczekiwania do wysokojakościowego produktu? Co odróżnia produkt wysokiej jakości od produktu niskiej jakości?

• Jakość jest bardzo subiektywnym pojęciem. Każdy ma swoją własną definicję jakości, swój własny opis wysokojakościowego produktu.
• Każdy człowiek może uważać ten lub inny przedmiot lub produkt za jakościowy lub niejakościowy, w zależności od swoich potrzeb, wartości i priorytetów. Ta sama rzecz może być jednocześnie uważana za wysokojakościową dla jednej osoby, jak i niskojakościową dla drugiej.

Podsumowując, można uzyskać następującą definicję: jakość to po pierwsze spełnienie oczekiwań. Innymi słowy, to subiektywna ocena, która zależy od tego, kto ją wystawia.

Jakie można wyciągnąć z tego wnioski? Aby osiągnąć wysoką ocenę jakości, trzeba wiedzieć, kto i na podstawie czego wystawia daną ocenę. Tym samym, jeśli chcemy uzyskać jakościowy produkt oprogramowania, to musimy zrozumieć oczekiwania wszystkich uczestników zaangażowanych w wytworzenie i eksploatację danego produktu. Trzeba umieć wspólnie pracować ze wszystkimi uczestnikami i na każdym z etapów procesu wytwórczego.

Jakie są oczekiwania w stosunku do jakości oprogramowania?

Zrozumienie jakości oprogramowania może różnić się między uczestnikami procesu wytwórczego. To samo dotyczy oczekiwań wzgędem zespołu testowego procesu kontroli jakości (QA). Spójrzmy na wszystkie przedstawione wymagania w formie tabeli.

Uczestnicy procesu wytwórczego oprogramowania	Oczekiwania względem oprogramowania wysokiej jakości	Oczekiwania względem QA
Klienci biznesowi	Korzyści dla biznesu, szybki zwrot inwestycji Sukces na rynku, możliwości dla rozwoju	Potwierdzenie wydajności wszystkich nowych funkcji i produktów Sprawdzenie procesów biznesowych
Analitycy, architekci	Przejrzystość logiki Skalowalność rozwiązań	Kontrola całokształtu realizacji logiki funkcjonalności, obiektów i metod współdziałania
Deweloperzy	Precyzyjne wymagania  Jakość kodu  Aktualność stosu technologii	Sprawdzenie zgodności kodu zgodnie z wymaganiami
Zewnętrzne zespoły IT	Niezawodność integracji Wsparcie systemu	Wykazanie wzajemnego wpływu systemów i sprawdzenie punktu integracji
Użytkownicy	Wygodne, intuicyjne interfejsy, wysoka wydajność Znajome funkcje i nienaruszone interfejsy	Potwierdzenie tego, że nowa funkcjonalność pozwala rozwiązywać rzeczywiste zadania
Wsparcie	Bez usterek i awarii Precyzyjne instrukcje dot. instalacji i konfiguracji Dostateczna wydajność serwerów	Gwarancja tego, że nowe oprogramowanie nie zawiesi obecnie pracującego

Na których etapach procesu wytwórczego oprogramowania dołączają się testerzy?

Krótka odpowiedź - na wszystkich. Jak już zostało wyjaśnione, zespół testowy współpracuje ze wszystkimi uczestnikami podczas procesu wytwórczego oprogramowania. Jeśli w ramach procesu można wydzielić oddzielne etapy, testerzy są zaangażowani w każdy z etapów.

Rozbicie procesu na różne etapy niekoniecznie oznacza Waterfall. Także w granicach procesu wytwórczego Agile można wydzielić różne rodzaje zadań: analiza i dyskusja o historiach użytkowników, konfiguracja środowiska, debugowanie software'u, demo, przyjęcie funkcjonalności itd.

W procesie wytwórczym oprogramowania można zidentyfikować następujące rodzaje aktywności związane z QA:

Dane rodzaje aktywności będą dostępne zarówno w kaskadowym, jak i iteratywnym procesie wytwórczym:

• W Waterfall będą to oddzielne etapy/fazy procesu wytwórczego
• W Agile mogą to być różnorodne aktywności w obrębie jednej iteracji

W następnej części artykułu przyjrzymy się jak QA jest związane z innymi uczestnikami, zaangażowanymi podczas procesu wytwórczego oprogramowania.

Pavel Novikov 
Program Manager